Bruksizm, to choroba polegająca na nieświadomym zaciskaniu lub zgrzytaniu zębami. Mięśnie narządu żucia bowiem, podobnie jak mięśnie mimiczne, biorą czynny udział w procesach emocjonalnych.
Współczesny człowiek ciągle musi przezwyciężać trudności życia codziennego, które rodzą coraz to nowe konflikty i napięcia. Nie ma on jednak możliwości, tak jak jego praprzodkowie przed wiekami, na ich wyładowanie w walce i w ciężkiej, fizycznej pracy. Dlatego też układ nerwowy człowieka jest stale atakowany, zaś organizm wyładowuje tłumione agresje nie drogą naturalną, lecz w postaci czynności zastępczych. Koncentrują się one głównie na narządzie żucia - człowiek zaciska zęby w odpowiedzi na stres życia codziennego.
Oprócz bruksizmu – czyli zgrzytania i zaciskania zębów – destrukcyjną rolę na narząd żucia pełnią różne nawyki ruchowe, takie jak:
Opisane powyżej parafunkcje powodują zaburzenia czynności mięśni twarzy, kręgosłupa i górnej obręczy barkowej. Doprowadza to do różnego rodzaju objawów i organicznych zmian w układzie ruchowym narządu żucia i kręgosłupa oraz przewlekłych bólów głowy, szyi i kręgosłupa.
Zgłaszając się do naszego Centrum pacjent zostaje przebadany przede wszystkim w kierunku ustalenia przyczyn jego dolegliwości. Każdemu pacjentowi wykonujemy cyfrowe zdjęcia rtg. Lekarz specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad, bada palpacyjnie stawy skroniowo-żuchwowe pacjenta oraz przeprowadza szczegółowe badanie stanu jamy ustnej.
Po przeanalizowaniu wyników badania przedstawia indywidualny plan leczenia, oparty najczęściej na leczeniu różnego rodzaju szynami oraz na edukowaniu pacjenta o sposobach relaksacji neuromięśniowej. Na każdym etapie leczenia bruksizmu i dysfunkcji narządu żucia wskazana jest także fizjoterapia – odpowiednie ćwiczenia i techniki relaksacyjne odciążające mięśnie, staw skroniowo-żuchwowy i utrwalające efekty terapii.
W cięższych schorzeniach stawów zdarza się, iż pacjent musi być skonsultowany również przez innych specjalistów. Często potrzebna jest współpraca z lekarzem ortodontą. Zdarza się, że potrzebna jest również opinia lekarza neurologa.
Przygotowaliśmy test diagnostyczny, który pozwoli określić przyczynę nękającego Państwa bólu głowy.
Nieleczony bruksizm prowadzi często do bólu głowy i mięśni twarzy oraz uszkodzenia struktur w obrębie narządu żucia - np. starcie zębów a w konsekwencji do dysfunkcji w stawie skroniowo - żuchwowym.
Traktowane są jako choroba cywilizacyjna, występująca w społeczeństwach krajów wysoko rozwiniętych. Jej etiologia nie jest do końca znana. Wiemy jednak, że głównymi czynnikami, które sprzyjają ich powstawaniu, są stres i napięcie psychoemocjonalne.
Jednym z częstszych powodów występowania dysfunkcji jest bruksizm, czyli parafunkcja zwarciowa, polegającą na zaciskaniu i zgrzytaniu zębami.
Inne przyczyny to przede wszystkim:
Objawy charakterystyczne dla dysfunkcji narządu żucia mogą dotyczyć zarówno jamy ustnej pacjenta, jak i całej głowy, twarzy, szyi oraz okolicy barków.
Są to m.in.:
Dysfunkcje narządu żucia są również przyczyną przewlekłego bólu głowy (typu"migrenowego"). Mogą one występować zarówno u osób dorosłych, jak i u dzieci.
W terapii najważniejsze jest wczesne wykrycie schorzenia. U wielu pacjentów, objawy występują okresowo, przez wiele lat i są niecharakterystyczne. Dlatego pacjenci szukają pomocy u innych specjalistów - laryngologa, okulisty czy neurologa. Do stomatologa często trafiają na końcu, co opóźnia postawienie właściwego rozpoznania.
Leczenie składa się zazwyczaj z kilku etapów. Na wstępie należy wykluczyć ostry ból - jeśli występuje, a następnie usunąć istniejące nieprawidłowości w jamie ustnej i twarzoczaszki. Niekiedy stosuje się leczenie rehabilitacyjne a potem wykonuje się rekonstrukcję zwarcia. W zależności od indywidualnych potrzeb, terapia może obejmować leczenie zachowawcze, ortodontyczne, protetyczne lub implanto-protetyczne.
Po rekonstrukcji zwarcia ważne jest także zastosowanie leczenia, które ma zapobiegać nawrotom zaburzeń u pacjentów. Stosuje się np. szyny relaksacyjne i terapeutyczne, których zadaniem jest rozluźnianie mięśni żucia, ochrona przed zaciskaniem i zgrzytaniem zębami oraz stabilizowanie uzyskanych rezultatów leczenia.
W ostatnich latach nastąpił ogromny wzrost liczby osób zgłaszających się do stomatologa z powodu bólu i zaburzeń w obrębie stawów skroniowo-żuchwowych i mięśni żucia. Bóle głowy niewiadomego pochodzenia i inne nieprawidłowości związane z funkcjonowaniem układu żucia, często spowodowane są przez niewłaściwe nawyki i przyzwyczajenia. Wszystkie te z pozoru niewinne czynności destruktywnie wpływają na stan zębów, doprowadzając do powstawania poważnych dysfunkcji narządu żucia.
